Alkohol jest powszechnie dostępny – można go kupić niemalże wszędzie, nawet w pobliskim sklepie spożywczym czy na stacji paliw. Wybór jest ogromny, wystarczy mieć ukończone osiemnaście lat, aby móc zacząć legalnie sięgać po używki. Mogłoby się wydawać, że kontrolowanie liczby wypijanych kieliszków wódki czy puszek piwa jest czymś niezwykle prostym, ale bardzo łatwo o uzależnienie od alkoholu. Nie trzeba nawet pić codziennie ani dużych ilości, aby stać się alkoholikiem. Wyjście z nałogu nie jest łatwe, nawet jeśli uda się zapanować nad sytuacją i być trzeźwym przez dłuższy czas, zawsze istnieje ryzyko nawrotu choroby.
Po czym rozpoznać nawrót alkoholizmu, jak przebiega ten proces?
Uzależnienie od alkoholu jest chorobą, która wymaga leczenia. Jeśli ktoś myśli, że uda mu się poradzić z tym samodzielnie, to niestety najczęściej jest w błędzie – gdyby tak było, nie doszłoby do rozwoju alkoholizmu. Niestety silna wola często nie wystarczy, słabnie wraz z pojawieniem się pierwszych trudności, których w życiu każdego człowieka nie brakuje. Leczenie alkoholizmu to długotrwały proces, pełen wzlotów i upadków. Wielu alkoholików wypiera swój problem z nałogiem, wzbrania się przed leczeniem. Jeśli jednak uda się odbyć skuteczną terapię odwykową, nadal nie można mówić o wygranej – zawsze istnieje większe lub mniejsze ryzyko powrotu do picia. Nie oznacza to jednak tego, że leczenie było nieskuteczne, bo w przypadku alkoholizmu bardzo często okresy abstynencji i picia przeplatają się, co może trwać nawet latami. Bardzo ważne będzie dostrzeżenie problemów, objawów wskazujących na nawrót alkoholizmu i podjęcie odpowiedniego działania. Jeżeli uda się wcześnie wykryć sygnały ostrzegawcze wskazujące na możliwy powrót do picia, ryzyko sięgnięcia po alkohol zmniejsza się. Jeżeli alkoholik czuje, że zaczyna tracić kontrolę i coraz trudniej jest mu wytrwać w trzeźwości, najlepszym rozwiązaniem będzie dla niego zgłoszenie się do ośrodka leczenia uzależnień, w którym otrzyma profesjonalne wsparcie. Zawsze lepiej jest zapobiegać, niż leczyć.
Nawrót choroby alkoholowej można podzielić na cztery fazy, pierwsza dotyczy przede wszystkim zmian w samopoczuciu. Pojawiają się wahania nastrojów, uczucie niepokoju, frustracja. Do nawrotu alkoholizmu może dojść jeszcze podczas leczenia choroby. Alkoholik zaczyna myśleć i czuć podobnie, jak przed podjęciem terapii. Traci nią zainteresowanie, coraz rzadziej pojawia się na spotkaniach. W drugiej fazie nawrotu choroby alkoholowej można mówić o zaprzeczaniu, impulsywnych działaniach, izolowaniu się i skrytości, stanach depresyjnych i demotywacji. W trzeciej fazie następuje demobilizacja, alkoholik zmaga się z uporczywymi myślami odniesienia porażki, nie widzi sensu kontynuowania leczenia, poowijają się problemy ze snem i zaburzenia odżywiania. W czwartej fazie następuje utrata kontroli nad zachowaniem, brak zainteresowania terapią, niedbanie o swoją trzeźwość, pojawienie się myśli o powrocie do picia. Alkoholik zaczyna szukać miejsc i osób związanych z alkoholem, przestają interesować go obowiązki dnia codziennego. Jest to prosta droga do napicia się, czyli złamania swojej dotychczasowej abstynencji.
Czym objawia się nawrót alkoholizmu?
Nawrót choroby alkoholowej nie następuje z dnia na dzień ani nawet z miesiąca na miesiąc, jest to długotrwały proces – poprzedzony wielorakimi wyzwalaczami, przez które alkoholik ponownie zaczyna odczuwać głód alkoholowy, co skłania go do złamania abstynencji. Wyzwalacze mogą być wewnętrzne – emocje lub zewnętrzne – miejsca, osoby, zachowania. Objawy nawrotu alkoholizmu dotyczą zmian w zachowaniu psychofizycznym, sfery prywatnej i zawodowej. Alkoholik zaczyna zamartwiać się tym, czy uda mu się wytrwać w trzeźwości, sztywno się do niej zobowiązuje i wymusza ją na innych. Charakterystyczne jest pojawienie się nastawienia obronnego, zaprzeczanie, zachowania kompulsywne, przebywanie w samotności, pogłębianie się stanów depresyjnych. Przy nawrocie choroby alkoholowej występują okresy zagubienia, łatwe popadanie w złość, poczucie niemożności w rozwiązywaniu napotykanych problemów, postępuje zanik porządku dnia, pojawia się brak satysfakcji życiowej i rozregulowanie rytmu dobowego. Użalanie się nad sobą, utrata wiary w siebie, frustracja, napięcie, poczucie bezsilności, odrzucanie pomocy, bierność, zaburzenia odżywiania się – są to typowe objawy nawracającego alkoholizmu. Kwestią czasu jest sięgnięcie po kieliszek i przerwanie trzeźwości.
_________________________
Artykuł powstał dzięki uprzejmości ośrodka leczenia alkoholizmu – Terapie Tu i Teraz