Obiektywy M42 są znane chyba wszystkim, którzy choć trochę pasjonują się fotografią. Zaczynając przygodę z fotografią, warto zwrócić na nie uwagę. Dobre, współczesne obiektywy są bardzo drogie stąd tez duża popularność starych szkieł, ze względu na ich niską cenę. Obiektywy M42 można dostać na aukcjach za grosze, a wybór jest bardzo duży. Za pośrednictwem adaptera mogą być montowane do większości korpusów. Prawidłowo współpracują z lustrzankami Pentaxa, który potwierdza ostrość, mierzy światło i nawet obsługuje stabilizację matrycy. Prawidłowo pracują również z Canonem, Samsungiem, Olympusem, Minoltą oraz Sony. Nikon nie ostrzy do nieskończoności.
Obiektywy M42
Niezależnie od tego, czy jesteś nowym fotografem, który chce poszerzyć swoją kolekcję obiektywów, czy przeciętnym dżentelmenem poszukującym „oldschoolowej” estetyki, obiektywy M42 są klasycznym i wyjątkowym narzędziem dla każdego artysty. Nazwane ze względu na ręczny zoom i ostrość, a także gwint 42 mm, oryginalna konstrukcja tych obiektywów jest wyraźnie klasyczna i wymaga adaptera do większości nowoczesnych aparatów.
Obiektywy M42 są pożądane ze względu na brak polegania na nowoczesnej technologii, dając fotografowi pełną kontrolę nad sprzętem i możliwość zabawy światłem i kolorem.
Te obiektywy są dostępne w szerokiej gamie, a najlepszy można określić tylko na podstawie celu: zdjęcia makro i zbliżenia, bokeh lub zdjęcia sportowe i plenerowe. Wybierając soczewki do rekomendacji w tym przewodniku, kierowałem się kombinacją kryteriów, w tym przeznaczeniem, ceną i łatwością użytkowania.


Mocowanie śrubowe 42 mm zostało wprowadzone w 1947 roku w lustrzance Zeiss Ikon Contax S 35 mm, a następnie zostało przyjęte przez KW w Praktice. Później został wybrany przez Asahi do rodziny lustrzanek Pentax. Był również używany przez Rosjan na Zenit. W latach 70. to mocowanie obiektywu stało się przestarzałe i zostało stopniowo zastąpione mocowaniem bagnetowym przez wszystkich producentów, którzy go używali, z wyjątkiem niektórych Zenitów. Niedawno firma Voigtländer ponownie wprowadziła 42-milimetrową lustrzankę jednoobiektywową z mocowaniem śrubowym wraz z Bessaflex.
To mocowanie jest również nazywane uniwersalnym mocowaniem śrubowym, mocowaniem śrubowym Pentax, nawet jeśli nie zostało wynalezione przez Pentax, lub mocowaniem śrubowym Praktica (ta sama uwaga) lub w skrócie M42. W mocowaniu zastosowano gwint M42x1 (z jednym gwintem na milimetr), który nie jest wymienny z podobnym, ale nieco cieńszym gwintem T2 (M42x0,75), również używanym w fotografii. Niestety wiele bardziej nietypowych adapterów jest sprzedawanych jako M42, gdy mają gwint T2.
Wprowadzono na rynek adaptery bezszklane, które umożliwiają stosowanie obiektywów M42 z korpusami z mocowaniem Pentax K, Canon FD lub EF, Minolta MD lub α, Olympus OM, Konica AR i prawdopodobnie innymi 35 mm Poza tym mocowania lustrzanek. Obiektywy M42 mogą być używane w aparatach Nikon z mocowaniem F, jednak adapter wymaga dodatkowego szklanego elementu, ponieważ odległość od kołnierza do matrycy optyki Nikon jest większa niż odległość rejestracji M42; bez takiego elementu nie da się ustawić ostrości na nieskończoność (obiektywy można jednak używać do „makro”/zbliżenia z adapterami bezszklanymi). Element korygujący działa jak krótki telekonwerter, zwykle około 1,2x, w zależności od adaptera.
W tym bagnecie produkowano ogromną ilość obiektywów różnych producentów, ale możemy spróbować wymienić niektóre z nich.
Obiektywy M42, popularne i niedrogie obiektywy z mocowaniem M42, które warto mieć
Za nowy, dobry obiektyw trzeba sporo zapłacić. Zaczynając przygodę z fotografią warto zwrócić uwagę na niedrogie obiektywy M42. W życiu każdego fotografa przychodzi taki moment, w którym jeden obiektyw, zwłaszcza kitowy, to za mało. Dlatego dzisiaj doradzimy, jak za nieduże pieniądze rozbudować zestaw posiadanych obiektywów o dobre i często niedoceniane obiektywy M42.
Poniżej prezentuję obiektywy M42, którymi uważam naprawdę warto się zainteresować


1. Super Multi Coated Takumar 50/1.4
Seria legendarnych obiektywów, przez większość uważana za najlepsze standardy do „małego obrazka”. Bardzo ostre od mniej więcej f/5.6. Otwarte bardziej mają ładny bokeh, w pełni otwarte zmiękczają obraz na zdjęciach. Wyposażone są w bardzo dobre powłoki. Wersje z powłokami żółtymi wprowadzają lekką ciepłą dominantę, która zanika w miarę przysłonięcia obiektywu – może to być zaletą lub wadą, należy więc o tym pamiętać. Z całą stanowczością stwierdzam, że Super Multi Coated Takumar 50/1.4 to mój ulubiony obiektyw M42.
Cena na allegro – ok. 800 zł
2. Carl Zeiss Pancolar 50/1.8
Jeden z najostrzejszych już po niewielkim przymknięciu obiektywów, przez co wielu go faworyzuje. Jego winietowanie jest pomijalne, jednak nieco słabiej sprawdza się przy zdjęciach pod światło w stosunku do wymienionych wcześniej japońskich konstrukcji (Takumar, Fujinon). Bokeh także mniej zachwyca. Jest jednak tańszy i łatwiej dostępny od produktów japońskich. Duża wartość maksymalnej przysłony (f/22) oraz szeroki skok pierścienia ostrzenia sprzyjają pracy w makrofotografii (poprzez pierścienie pośrednie), choć ze względu na budowę optyki przy małych odległościach lepiej będą się spisywały Tessary.
Na rynku dostępne są dwa rodzaje tego obiektywu. Wcześniejsze modele nazywane są soczewkami „zebra” ze względu na ich czarno-srebrne paski. Większość soczewek „zebry” ma pojedynczą powłokę z toru, dzięki czemu są radioaktywne. Gdy powłoka się starzeje, przybiera żółtawy odcień, więc jeśli używasz tego obiektywu, upewnij się, że wyregulujesz balans bieli, aby uzyskać najlepsze kolory na zdjęciach.
Ta powłoka została użyta jako tańszy sposób na uzyskanie lepszej ostrości na zdjęciach i dopiero później odkryto radioaktywność. Większość zgadza się, że poziom radioaktywności w samej soczewce nie wystarczy, aby Ci zaszkodzić, ale na wypadek, gdybyś chciał nowszy model. Te nowsze soczewki są czarne, zamiast pasków, i są oznaczone symbolem MC dla ich wielowarstwowej powłoki.
Cena na allegro – ok 500 zł


3. MC Helios 44 58/2
Seria bardzo popularnych obiektywów dostarczanych z nowszymi Zenitami, oparta na konstrukcji Biotara. Wersje od 4 do 7 różnią się jakością wykonania powłok, jednakże wszystkie podobnie źle działają pod światło. Wersja siódma ma nieco większą rozdzielczość. Heliosy 44 charakteryzują się dość nieciekawym oddaniem szczegółów przy otwarciu przysłony, sporym winietowaniem i wysoką ostrością po przymknięciu przysłony (także przy jej maksymalnej wartości, co ma znaczenie w makrofotografii). Są to najbardziej popularne
obiektywy w Polsce, dostępne za grosze tak na aukcjach w Internecie, jak i na giełdach, bazarach itp. Przy kupowaniu trzeba uważać na spory rozrzut jakości różniący poszczególne egzemplarze. Otwarty można stosować jako tani sprzęt do portretu, przymknięty jest dobry do pejzażu itp.
Cena na allegro – ok 250 zł
4. Carl Zeiss Tessar 50/2.8
Niegdyś popularny (na wyposażeniu starszych Praktic) obiektyw o charakterystycznej dla Tessara, prostej budowie. Konsekwencja takiej konstrukcji to dość wyrównana rozdzielczość, zależna od wartości przysłony, i dobra praca pod światło. Ma bardzo zachwalany bokeh. Duża wartość maksymalnej przysłony (f/22) sprzyja pracy w makrofotografii (poprzez pierścienie pośrednie).
Cena na allegro – ok 390 zł
5. MC Jupiter 37A 135/3.5
Już po przymknięciu do f/5.6 ten obiektyw rysuje ostro. Otwarty także nie daje obrazu wyraźnie mydlanego, można więc go uznać za dobry wybór także dlatego, że tani. Obiektyw jest bardzo popularny, niedrogi, niegdyś często kupowany do Zenitów. Ma wbudowaną wygodną osłonę przeciwsłoneczną.
Cena na allegro – ok 250 zł
6. Jupiter 6-2 180/3.5
Unikatowy teleobiektyw o doskonałych parametrach, przeznaczony do portretów. Z niepełnowymiarowymi matrycami będzie zbyt długi do tego celu, ale z pewnością przyda się do fotografowania detali.
Cena na allegro – ok 400 zł
7. Carl Zeiss Sonnar 180/2.8
Słynący z jakości i niełatwo dostępny teleobiektyw. Ponieważ był projektowany do współpracy ze średnim formatem (6×6 cm), charakteryzuje się wyjątkowo wyrównaną, wysoką ostrością i śladowym winietowaniem. Każda przysłona jest użyteczna. Jest niezbyt tani i bardzo ciężki.
Cena na allegro – ok 750 zł


8. Carl Zeiss Sonnar MC 135/3.5
Następny bardzo zachwalany sztandarowy model tej firmy. Słusznie cieszy się dobrą opinią, jest to bowiem obiektyw doskonale współpracujący z aparatami cyfrowymi. Nie jest zbyt tani i osoby niemogące sobie na niego pozwolić, powinny się zainteresować Jupiterem 11, który niewiele mu ustępuje jakością.
Cena na allegro – ok 350 zł
9. Pentacon MC 29/2.8
Bardzo popularny obiektyw szerokokątny, zestawiany niegdyś z Prakticami i Zenitami, dziś stał się obiektywem praktycznie standardowym (jego ogniskowa w cyfraku stanowi ekwiwalent 46 mm w lustrzankach analogowych). Po przymknięciu daje bardzo przyzwoitą ostrość. Sporo zyskał dzięki zmniejszeniu pola krycia w cyberlustrzankach, przy pełnym kadrze nie był bowiem zbyt ostry w rogach. Winietowanie pomijalne, bardzo dobra praca pod światło dzięki dobrym powłokom. Mimo jeszcze niewielkich kłopotów z telecentrycznością polecam z racji ceny i dostępności. Niewielka wada to mały skok pierścienia ostrości, co przy tej ogniskowej można jeszcze wybaczyć.
Cena na allegro – ok 400 zł
10. MC Zenitar M 16/2.8 „Fisheye”
Popularne i dobre rosyjskie „rybie oko”; niezbyt dobrze sprawdzi się w swej roli w przypadku niepełnoklatkowych lustrzanek cyfrowych. Z jednej strony pozostanie olbrzymie zniekształcenie, z drugiej – obejmowany obszar mocno zawęzi się. Traktując ten obiektyw jako szerokokątny, będziemy musieli w trakcie obróbki wprowadzać mocną korekcję geometryczną, co jeszcze bardziej uszczupli nam perspektywę i zawęzi kąt widzenia. Lepiej sprawdzą się tu nieco węższe obiektywy „kitowe”, ponieważ nie wymagają tak silnej korekcji oraz dlatego, że projektowane są do pracy z niepełnowymiarowymi matrycami, dzięki czemu oferują znacznie wyższą rozdzielczość obrazu.
Cena na allegro – ok 450 zł
11. Industar-50
ndustar-50 był obiektywem z mocowaniem śrubowym do aparatów dalmierzowych 35 mm. Obiektywy były produkowane od 1959 roku przez KMZ, głównie jako standardowy obiektyw M39 39mm z mocowaniem śrubowym do serii kamer Zorki. Starsze warianty (starożytny styl obiektywów Leica) zostały wykonane przez LZOS. Dostępny był wariant M42 Industar-50-2 dla lustrzanek. Ten wariant jest popularny jako obiektyw „naleśnikowy” w nowoczesnych korpusach lustrzanek za pomocą adaptera do mocowania śrubowego M42. Industar-50 był obiektywem 50 mm f3.5, wywodzącym się z 4-elementowego obiektywu Tessar firmy Zeiss. Został nazwany „Okiem Orła”. Jego marka Industar była używana dla wszystkich podobnych 4-elementowych/3-grupowych konstrukcji obiektywów całego radzieckiego przemysłu fotooptycznego.
Cena na allegro – ok 150 zł
12. Industar-61
Industar 61 został wyprodukowany w fabryce FED w Charkowie na Ukrainie. Jest to “normalny” obiektyw do M39 (mocowanie śrubowe Leica) i M42 (mocowanie śrubowe Pentax), o ogniskowej 52-55mm, w zależności od serii produkcyjnej. Ma cztery elementy w trzech grupach, a sześciolistkowa przysłona zapewnia zakres przysłon od f/2.8 do f/22. Jest powszechnie spotykany w dalmierzach FED i Zorki. Jej nazwa handlowa Industar nawiązuje do klasy podobnych 4-elementowych/3-grupowych konstrukcji obiektywów całego radzieckiego przemysłu fotooptycznego.
Industar 61 L/D jest prawdopodobnie najbardziej cenionym obiektywem dla ukraińskich kopii Leiki, oprócz 35 mm Jupiter-12. W wersji L/D lub L/Z tego obiektywu, L wskazuje, że obiektyw zawiera lantan – który nie jest radioaktywny – a D wskazuje na mocowanie M39, a Z wskazuje na mocowanie M42. Większość przykładów jest wielokrotnie powlekana i jako taka oznaczona symbolem MC. Na niektórych Industarach 61 L/Z widnieje logo LZOS, prawdopodobnie przez tę firmę.
Cena na allegro – ok 500 zł
13. MC Zenitar 16 mm f/ 2.8 Fish-Eye
MC Zenitar 16 mm f/2.8 Fish-Eye (wersja eksportowa MC Zenitar 16 mm f/2.8 ) to krótkoogniskowy, superszerokokątny obiektyw kompaktowy przeznaczony do lustrzanek jednoobiektywowych 24×36.
Opiera się na schemacie optycznym typu rybie oko ukośne, tj. mi. to obiektyw bez korekcji dystorsji. Obiektyw umożliwia uzyskanie kąta widzenia 180° po przekątnej. Dzięki temu obiektyw umożliwia wykonywanie oryginalnych zdjęć i zapewnia wyjątkowe możliwości dla fotografii artystycznej.
W aparatach z przyciętą matrycą Zenitar 16mm traci większość swoich zalet, ponieważ większość dystorsji (na krawędziach kadru), która dodaje uroku obiektywowi, zostaje przycięta.
Zenitar MC 16 mm f/2.8 jest wyposażony w bezzwłocznie powrotną przysłonę oraz zestaw filtrów. Rodzaj mocowania: gwint M42x1 z ogniskową kołnierza 45,5 mm. Pomimo niewielkich, kompaktowych wymiarów i niewielkiej wagi 10-soczewkowy układ optyczny zapewnia wysoką jakość odwzorowania obrazu i kolorów, wysoką ochronę antyodblaskową oraz umożliwia oddanie drobnych szczegółów obiektu.
Cena na allegro – ok 350 zł


14. 7artisans 35 mm
7artisans 35 mm F2 to lekki i łatwy w obsłudze obiektyw z trzynastoma listkami przysłony. Podziwiany za płynność w dotyku i szybkie ustawianie ostrości, ten obiektyw jest wysoce zalecany do spacerów po mieście. Największą słabością obiektywu wydają się lekkie odblaski; jednak może to stać się mocną stroną podczas korzystania z niektórych technik bokeh. Ogólnie rzecz biorąc, ten obiektyw nie nadaje się do fotografii technicznej ze względu na dość intensywne winietowanie, jasne odblaski i rozmyte rogi, ale świetnie nadaje się do stylizacji artystycznych i zabawy.
Cena na allegro – ok 450 zł
Podsumowując najważniejsze zalety obiektywów M42:
- cena – obiektywy M42 są kilkukrotnie tańsze od nowych, markowych obiektywów
- jakość wykonania – obiektywy M42 są solidne wykonanie, obudowa ze szkła i stali, dużo solidniejsza konstrukcja od obecnych plastikowych zabawek
- piękny bokeh – wyjątkowa plastyka zdjęć+
- obiektywy M42 dają ogromną przyjemność fotografowania
W kategorii blog lifestyle polecamy przeczytać również jak założyć bloga oraz ile kosztuje strona internetowa.
Źródło: Optyczne.pl
Obiektywy M42 chyba nigdy nie wyjdą z mody. Według mnie to więcej niż obiektyw …. to filozofia..?
Zycie jest zbyt krotkie, aby pic kiepska herbate, czytac zle ksiazki i marnowac czas na ludzi, dla ktorych nic nie znaczymy.
Carl Zeiss Pancolar 50/1.8 polecam. Według mnie jeden z najlepszych jeśli chodzi o obiektywy m42.
Dobry i przydatny wpis
Obiektywy m42 mają niezwykły bokeh
Mój ulubiony Super Multi Takkumar 50
Fajna zabawa z obiektywami m42.
Dzięki za ten wpis, pomógł mi zaoszczędzić kilkaset złotych na obiektywie 😉
Bardzo ciekawy blog, rzeczowy i wyważony. Od dzisiaj zaglądam regularnie i subsbskrybuje kanał RSS. Pozdrowienia 🙂
Uwielbiam Takumara
Z tego co widzę te obiektywy m42 już nie są wcale takie tanie, pewnie dlatego, że ich popularność nie słabnie.